نقد و بررسی اختصاصی فیلم سخنرانی پادشاه (The King’s Speech) 2010 از سینمارنا
هر کس صدایی دارد.
امتیاز 3.5 از 4
سخنرانی پادشاه محصول ۲۰۱۰ اثر تام هوپر حساب شده‌ترین و تکمیل‌ترین فیلم سال اکران خود است. داستان بر اساس زندگی جورج ششم پادشاه بریتانیا است که به دلیل لکنت زبان ، آینده پادشاهی خود را به دلیل ناتوانی‌اش در سخنرانی در خطر می‌بیند و برای برطرف کردن این ظعف خود از کمک‌های یک گفتار درمان به نام لیونل لوگ (جفری راش) با متدهای نامتعارفش بهره می‌برد تا خود را برای مسئولیت‌های آینده‌اش آماده کند.
از لحاظ داستان پردازی، فیلم در یک فرم کلاسیک قصه‌گویی قرار دارد. جورج ششم با بازی درخشان کالین فرث به عنوان قهرمان داستان از نقطه ضعفی رنج می‌برد به نام لکنت زبان که تمام زندگی روزانه او را تحت الشعاع قرار داده و روند فیلمنامه به این صورت است که درام قصه قرار است با غلبه قهرمان بر ضعف خویش به سرانجام برسد و چالش‌های این مسیر و موانع پیش رو باعث می‌شود تا جورج ششم به بینش جدیدی در زندگی خود رسیده و با غلبه بر ضعف خود به انسان بهتری بدل شود. این فیلمنامه نویسی با وجود کلاسیک بودن و در ظاهر کلیشه‌ای برای کارکرد داشتن مستلزم یک دقت فراوان و حساب شدگی است که دیوید سیدلر فیلمنامه نویس بسیار خوب از پس آن برآمده و به خوبی هر قسمت از فیلم در جایگاه مناسبش قرار گرفته تا اثرگذاری خود را برای رسیدن به آن کلیتی که تم اصلی فیلم است داشته باشد.
شخصیتی در سخنرانی پادشاه وجود ندارد که در خدمت داستان فیلم نباشد و جایگاه اضافه‌ای را اشغال کرده باشد و یا موجب شوند که داستان از محوریت شخصیت اول خارج شود. همه افراد در فیلم که با آلبرت دوک یورک (همان جورج پادشاه آینده) برخورد دارند کمک می‌کنند تا ما به عنوان مخاطب زوایا و ابعاد متفاوتی را از قهرمان قصه به دست بیاوریم و بهتر شرایط جهان پیرامون آلبرت و چالش‌هایش را درک کنیم. این موارد اینقدر با ظرافت در فیلمنامه گنجانده شده‌اند که درک راحت سخنرانی پادشاه باعث می‌شود تا ما به غلط کار سیدلر را ساده بپنداریم.
مورد بعدی که کار درخشان سیدلر را تکمیل می‌کند کارگردانی بسیار حساب شده و دقیق تام هوپر است وقتی فیلمنامه‌ای به این خوبی را در اختیار کارگردان قرار دهیم کارگردان راحت‌تر می‌تواند هنر خود را برای تعریف قصه‌اش به کار برد همان ابتدای فیلم را در نظر بگیرید که اولین چیزی که در فیلم معرفی می‌شود میکروفون است که در مرکزیت تصویر قرار دارد و هوپر با نمایش روندهای پیچیده و پرطمطراق آماده‌سازی ضبط صدا به خوبی میکروفون را به عنوان هیولای ترسناک آلبرت معرفی می‌کند. گویی هیولای درون کمد آلبرت در کودکی حالا در قامت میکروفون به سراغ آلبرت بزرگسال آمده.
مورد دیگر هدایت بازیگران و گذاشتن آنها در مکان‌های مناسب است به عنوان مثال در سکانسی که پدر آلبرت جورج پنجم سعی می‌کند پسر را با عتاب و تشر با ترسش از صحبت کردن در برابر میکروفون مواجه کند ست صحنه را در نظر بگیرید که آلبرت نشسته و پشت میز و در موضع ضعف قرار دارد و پدر در موضع قدرت و ایستاده است و این نما با تنظیم ارتفاع دوربین تاکید می‌شود. به این صورت که در این سکانس دوربین وقتی جورج پنجم را نشان می‌دهد از پایین به بالا تصویربرداری می‌کند و برعکس وقتی نوبت به آلبرت می‌رسد زاویه از بالا به پایین می‌شود. این رفتار بی‌اعتماد به نفس آلبرت در طول فیلم ثابت نمی‌ماند در ابتدای جلسات گفتار درمانی دکتر لوگ ایستاده و آلبرت روی مبل نشسته است و به مرور در ملاقات‌های بعدی این جایگاه برابر می‌شود و در انتها در سکانس کلیسا می‌بینیم که لوگ بر تخت سلطنت نشسته و آلبرت برای اولین بار ایستاده و جایگاه خود را بر سر لیونل لوگ فریاد می‌زند و با صراحت اعلام می‌کند که من هم صدایی دارم.
در کل سخنرانی پادشاه فیلم بسیار تروتمیزی است جزئیات بسیار خوب رعایت شده و هر رکن به کار رفته در فیلمسازی از قبیل بازیگری، طراحی لباس، طراحی صحنه، فیلمبرداری و موسیقی متن اگر برچسب درخشان را به آنها نزنیم حداقل همگی در استانداردی بالا قرار می‌گیرند. فیلم در ابعاد جزئی شاید فوق العاده نباشد اما به عنوان یک اثر واحد همه این ابعاد به خوبی با هم چفت و بست شده‌اند این خود نتیجه یک کار تیمی درخشان است و نشان از درک متقابل دست‌اندرکاران فیلم از کار یکدیگر دارد.
سخنرانی پادشاه به به زیبایی اهمیت ابراز شدن و بیان نمودن برای انسان را به نمایش می‌کشد و مخاطبش را با رنج کسانی که از این موهبت برخوردار نیستند آشنا می‌کند و یادآور می‌شود که توانایی بیان و اظهار کردن حتی می‌تواند تا سطح یک سلاح خطرناک بالا برود وقتی در قسمتی از فیلم با سخنرانی پرهیبت هیتلر در برابر مستمعان مواجه می‌شویم و متوجه می‌شویم که همین کار به ظاهر بدیهی چه قدرتی می‌تواند داشته باشد، آن وقت می‌توانیم اضطراب آلبرت بینوا را درک کنیم که از وی توقع می‌رود همین حرکت را در جبهه خودی ارائه کند. از این رو سخنرانی پادشاه را به عنوان فیلمی که هم سرگرم کننده است و هم در بطن خود حرف‌های مهمی هم برای زدن دارد و اتفاقاً بر خلاف بسیاری از فیلم‌های دیگر لکنت هم ندارد و به خوبی از پس حرف خود برمی‌آید توصیه می‌توان نمود.
نویسنده : امیرحسین رمضانی
